توهین به مقدسات دینی دیگران از مسائل چالشبرانگیز در جوامع چندفرهنگی است. این مقاله به بررسی حدود اخلاقی چنین رفتاری از منظر فلسفهی اخلاق، آموزههای دینی (با تمرکز بر قرآن) و ملاحظات حقوق بشری میپردازد. از رهگذر تحلیل آیهی ۱۰۸ سورهی انعام و اصول اخلاقی نظیر «قاعدهی زرین»، نشان داده میشود که احترام به مقدسات دیگران نه صرفاً یک توصیهی دینی بلکه ضرورتی اخلاقی و اجتماعی در راستای حفظ همزیستی مسالمتآمیز است.
سورهی توبه یکی از صریحترین متون قرآنی در نقد و افشای نفاق و صفات منافقان است. این سوره با زبانی بیپرده، ویژگیهای اخلاقی، اجتماعی و اعتقادی منافقان را برمیشمارد و مرز روشنی میان ایمان راستین و نفاق ساختاریافته ترسیم میکند. این پژوهش بر پایهی تحلیل آیات سورهی توبه، کوشیده است با رویکردی ساختاری-تحلیلی، ابعاد رفتاری و روانشناختی نفاق را در قالب محورهای اصلی بررسی کند. یافتهها نشان میدهد که قرآن با شفافیت، نفاق را نهتنها انحرافی فردی بلکه خطری اجتماعی، سیاسی و اعتقادی میداند که نیازمند مواجههای چندلایه و آگاهانه است.
زمانی که خداوند پیامبرش - علیه الصّلوات والبرکات - را به سوی امّت خود فرستاد، او را با اهداف بزرگی و اصول اساسی مهمی فرستاد که خداوند متعال در کتابش آورده است: «يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ» (البقرة:129)؛ که آیات تو را بر آنان بخواند و به آنان کتاب آسمانی و حکمت بیاموزد و پاکدلشان سازد.
پایگاه اطلاعرسانی اصلاح با بهعنوان پورتال رسمی جماعت دعوت و اصلاح، بستری برای انتشار مطالب و دیدگاههای این تشکل مدنی فراهم کرده است. این سایت تلاش میکند تا با ارائهی مقالات و تحلیلهای مختلف، به بررسی مسائل و چالشهای جامعه، بهویژه در حوزهی دین، سیاست و فرهنگ بپردازد.
ملولان همه رفتند در خانه ببندید
بر آن عقل ملولانه همه جمع بخندید
به معراج برآیید چو از آل رسولید
رخ ماه ببوسید چو بر بام بلندید
چو او ماه شکافید شما ابر چرایید
در سورهی حجرات، از شش خصلت و رذیلهی اخلاقی که دارای سویهی اجتماعی هستند نهی شده است. اگر مؤمنان بتوانند از این شش صفت اخلاقی جاهلی خودداری کنند، چنین به نظر میرسد از جهت اجتماعی به نوعی بهداشت روانی میرسند. این شش صفت عبارتنداز: مسخرهکردن دیگری، عیبجویی و دادن لقب زشت و ناپسند به دیگری، داشتن سوءظن و بدگمانی و تجسّس در زندگی دیگران و غیبت و بدگویی از دیگری.
اشاره: پدیدهی الحاد، دینگریزی و دینستیزی امری نوپدید نیست و به درازنای تاریخ دین، الحاد و خداناباوری نیز در جوامع بشری وجود داشته است. در چند سال اخیر با گسترش فناوریهای ارتباطی و شبکههای اجتماعی، موج جدیدی از طرح سؤالات و بعضاً «شبهات» حول اسلام و دینورزی سامان گرفته است. روشن است جامعهی هدف رسانههایی که در این وادی کار میکنند، جوانان و نوجوانان مسلماناند. متأسّفانه در این حوزه جنبشهای اسلامی تلاشهای درخور، جدّی و کافی صورت ندادهاند. در سالهای اخیر، جوانی پیرانشهری، تحصیلکردهی یکی از رشتههای علوم تجربی طبیعی، با همتی کمنظیر، از طریق همین وسایل ارتباط جمعی و فضای مجازی پا در این میدان پرسنگلاخ نهاده است.
کپی رایت © 1401 پیام اصلاح . تمام حقوق وب سایت محفوظ است . طراحی و توسعه توسط شرکت برنامه نویسی روپَل